Шупашкарта пурӑнакан, Ҫӗрпӳ районӗнчи (халӗ — муниципаллӑ округ) Паваркасси ялӗнче пурӑнакан Поликарп Фёдоров паян 95 ҫул тултарать. 2021 ҫулхи ҫулларанпа арҫынна Шупашкар хулинчи халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен комплекслӑ центрӑн социаллӑ ӗҫченӗ пӑхса тӑрать.
Поликарп Фёдорович мӑшӑрӗпе Серафима Васильевнӑпа (хӗрарӑм 2019 ҫулта пурнӑҫран уйрӑлса кайнӑ) виҫӗ ывӑл ӳстернӗ. Паян мучие 5 мӑнукӗ тата мӑнукӗн 7 ачи савӑнтараҫҫӗ.
Наталия Митрофанова социаллӑ ӗҫчен пӗлтернӗ тӑрӑх, Фёдоровсем ывӑлӗсене ырӑ ҫын пулма вӗрентнӗ. Кинӗсем те ҫавӑн пек. Ватӑ ҫын патне ачисем кашни кунах пырса ҫӳреҫҫӗ. Ывӑлӗсенчен пӗри ватӑ ашшӗне пӑхма тесе нумаях пулмасть ӗҫӗнчен пӑрахнӑ.
«Поликарп Фёдорович унччен мана кашни кӗҫнерникунсерен кукӑль пӗҫерсе кӗтсе илетчӗ», — каласа кӑтартать социаллӑ ӗҫчен. Халӗ арҫын сусӑр кӳмипе ҫӳрет те кил тӗрӗшӗнчи ӗҫе хӑй тӗллӗн пурнӑҫлаймасть. Апла пулин те вӑл пурнӑҫа юратать, пуринпе те ӑшӑ кӑмӑллӑ, мӑшӑрӗпе 65 ҫул тату та килӗшӳллӗ пурӑннине, унпа пӗрмаях чӑваш театрне спектакльсем курма, ҫулла вара Ҫӗрпӳ ярмӑрккине кайнине хавасланса аса илет.
Ҫӗрпӳ муниципаллӑ округӗнчи Тури Шурҫырма ялӗнче пурӑнакан 57-ри арҫын тӗрмерен 2018 ҫулта тухнӑ. Вӑл унта ашшӗне хӗнесе вӗлернӗшӗн ларнӑ.
Арҫын каллех суд сакки ҫине ларӗ. Хальхинче - амӑшне вӗлернӗшӗн.
Следстви пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑрлачӑн 7-мӗшӗнче вӑл килӗнче 81 ҫулти амӑшне хӗнесе пӗтернӗ. Ватӑ хӗрарӑм тепӗр эрнерен реанимацире вилнӗ.
Ҫӗрпӳ муниципаллӑ округӗнчи Сӑнав поселокӗнче пурӑнакан Нина Иванова кӑрлачӑн 17-мӗшӗнче 100 ҫул тултарнӑ.
Нина Николаевна пысӑк ҫемьере ҫуралнӑ, чи кӗҫӗнни пулнӑ. Вӑрҫӑ пуҫланнӑ чух вӑл шкулта вӗреннӗ, 10-мӗш класс хыҫҫӑн Электроаппарат савутӗнче ӗҫлеме пуҫланӑ. Хӗр канмалли кунсемсӗр икӗ сменӑпа тӑрӑшнӑ. Апат йӗркеллӗ ҫименнипе тӑтӑшах чирленӗ пулсан та вӑл пӗтӗм вӑйран ӗҫленӗ, Ҫӗнтерӳ пирки ӗмӗтленнӗ.
Вӑрҫӑ хыҫҫӑн Нина Ял хуҫалӑх институтӗнче вӗреннӗ, пӗр курсри Николай Иванова качча тухнӑ. Иккӗшӗ те зоотехник пулнӑ. Вӗсем икӗ ача ҫуратнӑ, пӗрле чылай ҫул пурӑннӑ.
Чӑваш Енӗн Регион управленийӗн центрӗ муниципалитетсен тӳри-шари халӑх тетелӗсенчи хӑйсен страницисене епле тытса пынине ишкернӗ.
Хула пуҫлӑхӗсенчен Шупашкар хулин администрацийӗн пуҫлӑхӗ Денис Спирин малти вырӑнта, муниципаллӑ округсенчен — виҫӗ районӑн: Патӑрьелти Рудольф Селиванов, Ҫӗрпӳри Алексей Иванов тата Пӑрачкаври Евгений Лебедев.
Вӗсем ҫынсен ыйтӑвӗсене хастаррӑн хуравлаҫҫӗ, муниципалитета епле аталантарассипе ҫынсене вӑхӑтра паллаштарса тӑраҫҫӗ.
Чи хастар пилӗк пуҫлӑх шутне ҫавӑн пекех Элӗк округӗн пуҫлӑхӗ Александр Терентьев тата Комсомольски округӗн пуҫлӑхӗн Николай Раськин лекнӗ.
Паян ирхи 3 сехетре Ҫӗрпӳ муниципаллӑ округӗнчи Михайловка ялӗнче пушар пулнӑ. Ҫулӑм ҫурт тӑррине тӗп тунӑ, шалти отделкӑна сиенлетнӗ. Пушара сӳнтерсен кил хуҫин виллине тупнӑ. Вӑл – 60 ҫулти арҫын.
Палӑртса хӑварар: ҫулталӑк пуҫланнӑ кӑна-ха, республикӑра 41 пушар пулнӑ. Вӗсенче виҫӗ ҫын вилнӗ, 27 ҫынна ҫӑлма май килнӗ. 17 тӗслӗхре пушар кӑмака хутнӑ вӑхӑтра тухнӑ, 11 тӗслӗхре – электрохатӗрсемпе тӗрӗс усӑ курманран.
ЧР Цифра министерстви халӗ те «Хыпар» хаҫат валли редактор шырать. Тепӗр 7 районти хаҫатӑн та редакторсем ҫук.
Аса илтерер: юпа уйӑхӗнче конкурс ирттерессине пӗлтернӗ. Конкурса раштавӑн 13-мӗшӗнче пӗтӗмлетмелле пулнӑ. Анчах ӑна кӑрлач уйӑхӗччен тӑснӑ. Цифра министерстви документсене кӑрлач уйӑхӗн 25-мӗшӗччен йышӑнӗ.
Палӑртмалла: Пӑрачкав, Куславкка, Ҫӗрпӳ, Канаш, Елчӗк, Тӑвай тата Йӗпреҫ муниципалитет округӗсенчи хаҫатсем валли редактор шыраҫҫӗ.
Паян, раштав уйӑхӗн 7-мӗшӗнче, РСФСР, Чӑваш АССР халӑх артистки, Чӑваш АССРӗн Константин Иванов ячӗллӗ Патшалӑх премийӗн лауреачӗ, Ҫӗрпӳ районӗн хисеплӗ ҫынни Нина Григорьева 85 ҫул тултарнӑ. Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче ҫак самантра унӑн юбилей каҫӗ пырать.
Пулас артистка Ҫӗрпӳ районӗнчи Чиричкасси ялӗнче ҫуралнӑ. Ашшӗ малтанласа хирӗҫленӗ пулин те артист пулас ӗмӗтпе хавхаланса-ҫунатланса пурӑннӑскер Мускаври А.В. Луначарский ячӗллӗ театр искусствин институтне вӗренме кӗме пултарнӑ. 1961 ҫултанпа вӑл Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче ӗҫлет.
(хӳхлев)
Ҫаврӑнса пӑхсан кашни ҫыннӑн савӑнмалли те, хурланмалли те курӑнать. Сӑнӳкерчӗксене сӑнаса шутлатӑп.
... Студент ҫулӗсенчи йывӑр вӑхӑтра, иртнӗ ӗмӗрӗн аллӑмӗш ҫулӗсенче, пиччесемпе аппана чӑрмантарма тивнӗччӗ манӑн. Аппапа йысна Шупашкарта хӑйсен йӑвине ҫавӑрчӗҫ те, вӗсем патне кайса нушана ирттереттӗм вара.
Аппан хӗрачи пӗчӗккӗччӗ. Ӑна чӑвашла «хӗрчче» теттӗм те, йышӑнмастчӗ: «Мӗнле хӗрчче? Эпӗ Лена ятлӑ» тетчӗ. Ялтан килнӗ чӑвашсен Шупашкарта вырӑсланма тивнӗ вӑхӑтчӗ. Ӗҫре вырӑсла, ача пахчинче, шкулта, урамра - вырӑсла. Хӗрпултӑр, улпултӑр, ывӑлсем (шӑллӑм ывӑлӗ), хӗрсем (арӑмӑн йӑмӑкӗ), ӗмпиччепе ӗмпике, мучейпе мӑнаки йышши тӑвансен чӗнӗмӗсене хулара маннӑччӗ ӗнтӗ. Лена, чӑваш хӗрачи, чӑвашла чӗвӗлтетекенскер, хутла вырӑсла вӗренсе пычӗ.
Атӑлӑн чӑнкӑ ҫыранӗнче, Пулӑҫсен Виҫҫӗмӗш (Третья Рыбацкая) урамӗнче, ашшӗпе юташӗсем хӑма татӑкӗсенчен ҫапса тунӑ хуралтӑра (засыпушкӑра) пурӑнатчӗҫ. Пир-авӑр комбиначӗ ӗҫлекен ыйтать. ялтан тапса килнисен хваттер ҫук.
Чӑваш Енре усӑ курман ҫӗре пусӑ ҫаврӑнӑшне кӗртессипе ҫулсеренех ӗҫлеҫҫӗ. 2023 ҫулта 7651 гектар лаптӑка пусӑ ҫаврӑнӑшне кӗртнӗ. Ку вӑл планпа пӑхса хӑварнин 76 проценчӗ пулать. Кун пирки республикӑн Ял хуҫалӑх министерствинче пӗлтернӗ.
2023 ҫулх кӑрлач уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне пирӗн республикӑра усӑ курман ҫӗр 27,8 пин гектар пулнӑ. Планпа килӗшӳллӗн ҫулталӑк вӗҫлениччен 10 пин гектара пусӑ ҫаврӑнӑшне кӗртмелле.
Ҫак енӗпе Элӗк тата Хӗрлӗ Чутай муниципаллӑ округӗсем лайӑх ӗҫленӗ.
Ума лартнӑ тӗллеве Йӗпреҫ, Канаш, Куславкка, Сӗнтӗрвӑрри, Вӑрмар, Ҫӗрпӳ, Шупашкар, Шӑмӑршӑ тата Ҫӗмӗрле тӑрӑхӗсенче пурнӑҫлайман.
Шупашкар хӗрарӑмӗ Ҫӗрпӳ муниципаллӑ округне тӑванӗсем патне хӑнана кайнӑ та каҫхине уҫӑлма тухма шутланӑ. Анчах хайхискер ҫырмара ӳксе урине вӑйлах амантнӑ, утайми пулса ларнӑ.
Вӑл хӑйех васкавлӑ медпулӑшӑва шӑнкӑравланӑ, анчах ӑҫта пулнине татӑклӑн калайман. Тухтӑрсем ӑна тупайман, полицирен пулӑшу ыйтма тивнӑ. Хӗрарӑмӑн телефонӗ лайӑх тытман, зарядки те пӗтсе ҫитнӗ. Ӑна 2 сехет ҫурӑ шырасан тин тупнӑ. Вӑл урине хуҫнӑ иккен. Лариса Кузьминапа Николай Яковлев фельдшерсем ыратнине ирттерекен укол тусан ӑна пульницӑна илсе кайнӑ.
+15.3 °C