(хӳхлев)
Ҫаврӑнса пӑхсан кашни ҫыннӑн савӑнмалли те, хурланмалли те курӑнать. Сӑнӳкерчӗксене сӑнаса шутлатӑп.
... Студент ҫулӗсенчи йывӑр вӑхӑтра, иртнӗ ӗмӗрӗн аллӑмӗш ҫулӗсенче, пиччесемпе аппана чӑрмантарма тивнӗччӗ манӑн. Аппапа йысна Шупашкарта хӑйсен йӑвине ҫавӑрчӗҫ те, вӗсем патне кайса нушана ирттереттӗм вара.
Аппан хӗрачи пӗчӗккӗччӗ. Ӑна чӑвашла «хӗрчче» теттӗм те, йышӑнмастчӗ: «Мӗнле хӗрчче? Эпӗ Лена ятлӑ» тетчӗ. Ялтан килнӗ чӑвашсен Шупашкарта вырӑсланма тивнӗ вӑхӑтчӗ. Ӗҫре вырӑсла, ача пахчинче, шкулта, урамра - вырӑсла. Хӗрпултӑр, улпултӑр, ывӑлсем (шӑллӑм ывӑлӗ), хӗрсем (арӑмӑн йӑмӑкӗ), ӗмпиччепе ӗмпике, мучейпе мӑнаки йышши тӑвансен чӗнӗмӗсене хулара маннӑччӗ ӗнтӗ. Лена, чӑваш хӗрачи, чӑвашла чӗвӗлтетекенскер, хутла вырӑсла вӗренсе пычӗ.
Атӑлӑн чӑнкӑ ҫыранӗнче, Пулӑҫсен Виҫҫӗмӗш (Третья Рыбацкая) урамӗнче, ашшӗпе юташӗсем хӑма татӑкӗсенчен ҫапса тунӑ хуралтӑра (засыпушкӑра) пурӑнатчӗҫ. Пир-авӑр комбиначӗ ӗҫлекен ыйтать. ялтан тапса килнисен хваттер ҫук.
Чӑваш Енре усӑ курман ҫӗре пусӑ ҫаврӑнӑшне кӗртессипе ҫулсеренех ӗҫлеҫҫӗ. 2023 ҫулта 7651 гектар лаптӑка пусӑ ҫаврӑнӑшне кӗртнӗ. Ку вӑл планпа пӑхса хӑварнин 76 проценчӗ пулать. Кун пирки республикӑн Ял хуҫалӑх министерствинче пӗлтернӗ.
2023 ҫулх кӑрлач уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне пирӗн республикӑра усӑ курман ҫӗр 27,8 пин гектар пулнӑ. Планпа килӗшӳллӗн ҫулталӑк вӗҫлениччен 10 пин гектара пусӑ ҫаврӑнӑшне кӗртмелле.
Ҫак енӗпе Элӗк тата Хӗрлӗ Чутай муниципаллӑ округӗсем лайӑх ӗҫленӗ.
Ума лартнӑ тӗллеве Йӗпреҫ, Канаш, Куславкка, Сӗнтӗрвӑрри, Вӑрмар, Ҫӗрпӳ, Шупашкар, Шӑмӑршӑ тата Ҫӗмӗрле тӑрӑхӗсенче пурнӑҫлайман.
Шупашкар хӗрарӑмӗ Ҫӗрпӳ муниципаллӑ округне тӑванӗсем патне хӑнана кайнӑ та каҫхине уҫӑлма тухма шутланӑ. Анчах хайхискер ҫырмара ӳксе урине вӑйлах амантнӑ, утайми пулса ларнӑ.
Вӑл хӑйех васкавлӑ медпулӑшӑва шӑнкӑравланӑ, анчах ӑҫта пулнине татӑклӑн калайман. Тухтӑрсем ӑна тупайман, полицирен пулӑшу ыйтма тивнӑ. Хӗрарӑмӑн телефонӗ лайӑх тытман, зарядки те пӗтсе ҫитнӗ. Ӑна 2 сехет ҫурӑ шырасан тин тупнӑ. Вӑл урине хуҫнӑ иккен. Лариса Кузьминапа Николай Яковлев фельдшерсем ыратнине ирттерекен укол тусан ӑна пульницӑна илсе кайнӑ.
Чӑваш Енри аграрисем 965 пин ытла тонна тыр-пул пухса кӗртнӗ. ЧР ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Артамонов пӗлтернӗ тӑрӑх, тӗп ял хуҫалӑх культурисен вӑтам кӑтартӑвӗ юлашки виҫӗ ҫултинчен иртнӗ.
Пӗлтӗрхипе танлаштарсан, кӑҫал тыр-пул тата пӑрҫа йышши культурӑсем ытларах акнӑ, 547 пин гектарпа танлашнӑ. Кӑҫал ҫанталӑк типӗ тӑнӑ пулсан та аграрисем тыр пул нумай, 965 пин тонна, пухса кӗртнӗ. Ку енӗпе Елчӗк, Канаш, Улатӑр, Ҫӗрпӳ муниципаллӑ округӗсем малтисен ретӗнче пулнӑ. Муркаш тата Сӗнтӗрвӑрри муниципаллӑ оркругӗсем вара ку кӑтартупа кайра пынӑ.
«Хыпар» Издательство ҫурчӗ тата темиҫе район хаҫачӗ валли ертӳҫӗ шыраҫҫӗ. Ҫавна май ЧР Цифра министерстви конкурс ирттерет. Тӑвай, Йӗпреҫ, Канаш, Куславкка, Пӑрачкав, Ҫӗрпӳ районӗсенчи хаҫатсем валли ертӳҫӗсем кирлӗ.
Конкурса хутшӑнас текенсен аслӑ пӗлӳ пулмалла, ертӳҫӗ должноҫӗнче 5 ҫултан кая мар ӗҫлемелле. Документсене юпан 30-мӗшӗнчен пуҫласа чӳкӗн 30-мӗшӗччен министерствӑра йышӑнаҫҫӗ. Конкурса раштавӑн 13-мӗшӗнче пӗтӗмлетме палӑртнӑ.
Краснаормейски тата Ҫӗрпӳ муниципаллӑ округӗсенче туса илнӗ пӑрҫана Китая ӑсатма пуҫлӗҫ. Унччен Чӑваш Енрен ку ҫӗршыва ҫак культурӑна ӑсатни пулман.
Китай импорт пӑрҫана йышӑниччен питӗ ҫирӗп тӗрӗслет. Ку енӗпе вӗсем тӗнчере чи ҫирӗп ыйтакансенчен пӗрисем. Ҫак округсенчи пӑрҫа вара Китай ыйтнине тивӗҫтерет.
Экспертиза ирттернӗ хыҫҫӑн пирӗн патри пӑрҫара сӑтӑрҫӑсем ҫуккине палӑртнӑ. Ӑна упрамалли вырӑна тасатнӑ, микробсене вӗлернӗ.
Чӑваш Енӗ Наци вулавӑшӗнче «Асамлӑ тӗрӗ» чӑваш тӗррин куравӗ ӗҫлеме пуҫланӑ.
Вӑл клуб 10 ҫул ӗнтӗ ӗҫлет. Библиотекӑра пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫав ҫулсенче 200 ытла ҫынна тӗрлеме вӗрентсе кӑларнӑ.
Клуба Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ, Ҫӗрпӳ районӗнчи (халӗ — муниципаллӑ округ) Тӗнсӗр ялӗнче ҫуралнӑ Евгения Жачева хутшӑннипе пуҫарса янӑ. Клуба вӑл 5 ҫул ертсе пынӑ.
Халӗ клуба Надежда Кузнецова ӑста ертсе пырать. Заняти кӗҫнерникунсерен иртӗ.
Шӑматкун, юпа уйӑхӗн 14-мӗшӗнче, Муркаш муниципаллӑ округӗнчи Кашмашри культура ҫуртӗнче «Хӗрарӑм, сан умӑнта таятӑп пуҫӑма» республика конкурсӗн финалӗ иртнӗ.
Ун пек конкурс кӑҫалхипе пиллӗкмӗш хут иртет.
Финала 8 муниципаллӑ округри хӗрарӑмсем тухнӑ. Вӗсем — Ҫӗрпӳ, Канаш, Шупашкар, Муркаш, Хӗрлӗ Чутай, Сӗнтӗрвӑрри, Ҫӗмӗрле, Йӗпреҫ тӑрӑхӗсенчен.
Конкурса хутшӑннисем хӑйсен пултарулӑхне тӗрлӗ енӗпе кӑтартнӑ. Муркаш тӑрӑхӗнчи Галина Голубева (вӑл Москакассинчи культура ҫурчӗн заведующийӗ) чӑваш апатне хатӗрлемелли конкурсра хуран кукли тата ҫӳхӳ пӗҫернӗ.
Конкурса хутшӑннӑ кашни хӗрарӑмах тӗрлӗ номинацире чысланӑ.
Ҫӗрпӳ округӗнче пулнӑ аварире пассажир аманнӑ. Куншӑн, кӑмӑл-сипет тӗлӗшӗнчен сиен кӳнӗшӗн, водительтен укҫа шыраса илнӗ.
Ун чухне ҫанталӑк тӗтреллӗ тӑнӑ. Водитель руле итлеттереймесӗр ҫул хӗрринчи паллӑ ҫине пырса тӑрӑннӑ, унтан кювета чӑмнӑ. Салонри хӗрарӑм аманнӑ. Куншӑн суд водителе 400 пин тенкӗ тӳлеттерме йышӑннӑ. Анчах лешӗ килӗшмен.
Ҫавна май суд приставӗ ыйтнипе унӑн шалӑвӗнчен укҫа тытса юлма пуҫланӑ. Ҫавӑн пекех ӑна ют ҫӗршыва тухса ҫӳреме чарнӑ. Кун хыҫҫӑн тин арҫын пӗтӗм укҫана саплаштарнӑ.
Ҫӗрпӳ муниципаллӑ округӗнче Виҫпӳрт ялӗ ҫывӑхӗнче строительство ҫӳп-ҫап купине тупнӑ. Унта тимӗр бетон конструкцийӗсем, кивӗ асфальт катӑкӗсем выртнӑ. Пӗтӗмпе - 1260 тӑваткал метр ҫинче.
Свалка ял хуҫалӑх пӗлтерӗшлӗ ҫӗрсем ҫинче. Россельхознадзор ҫӗр хуҫине асӑрхаттару панӑ, ӑна рекультиваци тума сӗннӗ.
Ҫӗр хуҫи строительство ҫӳп-ҫапне илсе тухнӑ, рекультиваци тумалли проект хатӗрлеме заявка хӑварнӑ.
+9.3 °C